Jak praktykować zero waste w miejscu pracy?

Większość czasu spędzamy w pracy i w podróży do niej. Dlaczego jednak w biurze lub w drodze doń pomijamy zasady ekologii, nierozważnie korzystamy z materiałów biurowych i nadmiernie zamawiamy posiłki na wynos? Odkryj, jak możesz stworzyć świadome nawyki zero waste w miejscu pracy i zastosować akcesoria less waste, wspierając ochronę środowiska.

Co oznacza koncepcja zero waste i w jaki sposób można wprowadzić jej zasady w środowisku zawodowym?

Zero waste (zwane również less waste lub no waste) to ruch, który nawołuje do ograniczania marnowania surowców oraz ewentualnego ponownego ich wykorzystania w celu zmniejszenia ilości generowanych odpadów i poprawy stanu środowiska naturalnego.

Zwolennicy tej koncepcji kierują się filozofią opartą na tzw. regule 5R:

• odrzuć (refuse) – rezygnuj z jednorazowych produktów, takich jak plastikowe sztućce, torby na zakupy, słomki, pojemniki na żywność czy butelki;
• użyj ponownie (reuse) – wykorzystuj surowce wielokrotnie, włączając opakowania i pozostałości jedzenia (np. z pozostałości obiadu można przygotować sałatkę na lunch);
• ogranicz (reduce) – mądrzejsze zakupy, na przykład wybierając sokowirówkę zamiast jednorazowych opakowań soków, czy korzystając z saturatora SodaStream zamiast butelkowanej wody;
• przetwórz (recycle) – segreguj odpady, aby umożliwić ich ponowne przetworzenie i zmniejszenie ilości śmieci na składowiskach;
• rozkładaj (rot) – resztki organiczne, których nie da się przetworzyć, służą jako cenny nawóz dla roślin w doniczkach i ogrodzie.

Oczywiście, przestrzeganie tych zasad w domu jest łatwiejsze. W środowisku pracy staje się to bardziej wyzwaniem, ponieważ skuteczna segregacja czy redukcja odpadów w biurze wymaga współpracy wielu osób oraz odpowiedniej organizacji na poziomie instytucji. Warto jednak pamiętać, że nawet jeśli firma nie podchodzi proekologicznie, twoje działania zgodne z duchem zero waste przynoszą korzyść środowisku.

Po co nam zero waste?

Przestrzeganie reguł less waste przez poszczególne osoby może wydawać się trudne, ale wybierając akcesoria i rozwiązania zero waste, rzeczywiście wpływamy na rynek. Producentom pokazujemy nasze zainteresowanie ekologią i ruchem less waste, co skłania ich do przemyśleń i tworzenia bardziej przyjaznych środowisku produktów. Zachęcamy firmy do produkcji wielokrotnego użytku zamiast jednorazówek, wpływając na kreowanie etycznych praktyk. W biurach tworzymy ekologiczne miejsce pracy, wykorzystując inteligentne, przyjazne środowisku rozwiązania.

Segregacja śmieci w miejscu pracy

 Skuteczny recykling to kluczowa zasada zero waste. Pamiętajmy, że obecnie segregacja odpadów jest obowiązkowa w pracy. Pracodawca powinien zapewnić kosze na szkło, tworzywa sztuczne, metale, odpady biodegradowalne, papier i odpady zmieszane, by uniknąć kar finansowych i dodatkowych opłat. To pierwszy krok ku sukcesowi.

W miejscu pracy, gdzie pędzimy za terminami i pochłaniają nas zadania, niestety często zapominamy o właściwym postępowaniu ze śmieciami. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że wybór właściwego pojemnika na odpad trwa zaledwie chwilę, podczas gdy dalsza separacja w sortowni może wymagać licznych godzin. To może utrudnić lub nawet uniemożliwić późniejszą segregację i przetworzenie odpadów z naszego biura. Ciekawostką jest, że firmy obecnie nie mają możliwości utworzenia własnych kompostowników (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 10.11.2015 r., takie przetwarzanie odpadów jest dozwolone jedynie osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym nienależącym do przedsiębiorstw). Niemniej jednak, można zawsze samodzielnie gromadzić takie odpadki jak fusy po kawie czy herbacie, końcówki warzyw i owoców czy obierki w małym wielokrotnego użytku pojemniku, a następnie przenieść je do domu w celu kompostowania. Założenie własnego kompostownika przydomowego nie jest skomplikowane, co jest możliwe nawet w mieszkaniu w bloku. Obecnie na rynku dostępne są różnorodne modele kompostowników balkonowych.

Rozważne zarządzanie artykułami biurowymi 

W miejscach pracy zazwyczaj dostajemy dużo materiałów, takich jak notatniki, karteczki samoprzylepne, ołówki czy papier do drukarki. Ponieważ ich ubytek jest praktycznie niezauważalny, często nadużywamy ich i marnujemy duże ilości. Jeśli pragniesz działać w duchu zero waste, staraj się korzystać z nich uważniej. Wykorzystuj obie strony kartki przed jej odrzuceniem, zapisuj mniejszymi literami, aby zmieścić więcej informacji w tej samej przestrzeni, albo ogranicz notatki za pomocą urządzeń elektronicznych oraz aplikacji organizacyjnych, zamiast tradycyjnych notesów.

Pamiętaj, mniejsza ilość zmarnowanego papieru to mniej nowej produkcji, a mniejsza produkcja oznacza mniejszą potrzebę wycinania drzew, co przekłada się na zdrowsze i piękniejsze środowisko.

Rozważne zamawianie jedzenia na wynos 

Większość firm posiada „szufladę wstydu”, w której gromadzą się plastikowe i drewniane sztućce, torebki, serwetki, słomki, mieszadełka oraz inne jednorazowe elementy, dostarczane z posiłkami na wynos. Niestety niewiele osób się nimi przejmuje, poza dodaniem do szuflady kolejnych niepotrzebnych drobiazgów. Kiedy szuflada się przepełni, jej zawartość wyląduje w koszu, a miejsce znów stopniowo się zapełni.

W jaki sposób można zredukować tego rodzaju odpadki?

Przede wszystkim, wybierając opcję „bez dodatkowych sztućców, słomek i serwetek” w aplikacjach, gdy zamawiamy posiłki. W większości nowoczesnych firm, które umożliwiają zamówienie posiłków online, istnieje już taka możliwość. Kolejną kwestią jest mniej częste zamawianie jedzenia na wynos. Warto pamiętać, że posiłki z dostawą generują nie tylko dodatkowe sztućce, ale także plastikowe i styropianowe opakowania, które często lądują na śmietniku. Warto zrozumieć, że nawet opakowania papierowe nie zawsze są ekologiczne. Karton, w którym dostarczane są burgery czy pizza, często jest zatłuszczony i nie nadaje się do recyklingu, dlatego lepiej jest unikać zamawiania posiłków na wynos i zamiast tego wyjść na przerwę lunchową do pobliskiej knajpki lub stołówki, gdzie można zjeść posiłek na miejscu. Kolejnym krokiem może być przygotowywanie posiłków i napojów w domu oraz przenoszenie ich do pracy w wielokrotnego użytku pojemnikach i butelkach.

Spróbuj wybierać rower częściej niż samochód, nawet gdy jest to tylko od czasu do czasu. Jeśli dystans do pracy wynosi jedynie 2-3 przystanki, rozważ wczesniejszy wyjście z domu i spacer do biura. Taka praktyka przyniesie korzyści zarówno dla środowiska naturalnego, jak i twojego zdrowia, a dodatkowo pozwoli zaoszczędzić na kosztach paliwa.

Akcesoria sprzyjające zero waste i less waste, przydatne zarówno w biurze, jak i w trakcie dojazdu do pracy

W pielęgnowaniu zasad zero waste w miejscu pracy wsparcia dostarczą coraz liczniejsze na rynku artykuły:

Pojemniki szklane na żywność 

Szklane opakowania do przechowywania jedzenia nie tylko nie ulegają rozkładowi przez 500 lat, w przeciwieństwie do plastikowych, ale także są bardziej higieniczne. Są odporne na wrzątek, co pozwala na ich dezynfekcję bez ryzyka uszkodzeń. Dodatkowo, lepiej utrzymują temperaturę, dzięki czemu potrawy pozostają dłużej ciepłe.

Saturator do wody gazowanej 

Zamiast kupować gazowaną wodę lub ulubione napoje gazowane w plastikowych butelkach, można samodzielnie nasycać wodę w domu za pomocą urządzenia Spinel Soda i przenosić ją do pracy. Urządzenie to dodaje bąbelki do wody za pomocą wymiennych cylindrów CO2. Marka Spinel Soda zachęca do zwrotu użytych cylindrów w sklepach, oferując darmową wymianę butli CO2 w programie lojalnościowym (co dziesiąta wymiana darmowa).

Ciekawostką jest, że ekspresy do wody gazowanej Spinel Soda umożliwiają nie tylko przygotowanie gazowanej wody, ale także ulubionych słodkich napojów gazowanych, takich jak Pepsi, 7-Up, Pepsi Max czy Mirinda. Wystarczy dodać do wody specjalne syropy smakowe, stworzone we współpracy z producentem tych napojów, oddające ich smak w 100%. W ofercie stacjonarnych punktów Spinel Soda znajdują się również syropy owocowe oraz opcje dla miłośników napojów energetycznych.

Saturator do wody gazowanej to nie tylko doskonałe urządzenie do użytku domowego, ale również idealny prezent dla pracowników, zwłaszcza jeśli jesteś właścicielem firmy. To wygodne i ekologiczne rozwiązanie, a urządzenie jest bezprzewodowe, więc można je postawić praktycznie w każdym miejscu.

Pojemnik wielokrotnego użytku na wodę Wielokrotnie używany pojemnik na wodę pozwala ograniczyć zakup wody w jednorazowych butelkach. Warto wybierać modele wykonane ze szkła lub tritanu, nowoczesnego tworzywa sztucznego (odpornego na zarysowania i matowienie), które nie zawiera spornych substancji BPS (bisfenolu S) i BPA (bisfenolu A). Tworzywo to jest na tyle trwałe, że można liczyć na jego długotrwałe użytkowanie.

W przypadku butelek tritanowych, takich jak Fuse i My Only Bottle od SodaStream, istnieje możliwość natychmiastowego nasycenia wody bąbelkami przy użyciu saturatora SodaStream. Dzięki szczelnym zamknięciom, bąbelki zostaną wewnątrz pojemnika, a woda będzie długo utrzymywać swoje gazowanie, nawet przez cały dzień.

Woskowijki

Ekologiczne zamienniki, takie jak woskowijki, stanowią doskonałą alternatywę dla folii aluminiowej i celofanowej folii spożywczej. Woskowijki to kawałki materiału pokryte woskiem, które można zakupić lub wykonać samodzielnie w domu, używając wosku ze świec i czystych bawełnianych lub lnianych tkanin. Można w ten sposób ponownie wykorzystać np. niechciane lub niepasujące do wystroju kuchni ściereczki po remoncie.

Kubek termiczny i termos

Naczynia termiczne utrzymują napoje w cieple przez dłuższy czas. To oznacza, że rzadziej będziesz musiał/a sięgać po kuchnię, by podgrzać wodę, co za tym idzie, zużyjesz mniej energii. Mniejsze podgrzewanie wody przekłada się na mniejsze zużycie prądu lub gazu, co ma korzystny wpływ na środowisko. W warunkach domowych, oszczędności energii mogą wydawać się niewielkie, ale w firmie, gdzie setki pracowników przygotowują codziennie kawę i herbatę, te oszczędności mogą być znaczące!

Jak jeszcze możemy przyczynić się do ochrony środowiska w miejscu pracy? 

Trzeba być uczciwym – praktykowanie zero waste to proces wymagający zmiany nawyków. Jednak równie ważna jest zmiana myślenia. Kiedy już przyzwyczaisz się do uważnego obserwowania codziennych działań i dostrzegania ich wpływu na redukcję odpadów oraz entuzjastycznie podchodzisz do odciążania środowiska naturalnego, sam znajdziesz nowe pomysły, które wcześniej nie przyszłyby ci do głowy. Poniżej przedstawiamy dwa przykłady, ale na pewno sam wymyślisz więcej!

Oszczędzanie energii i wody 

Miej na uwadze, że choć nie opłacasz bezpośrednio za zużytą wodę czy energię w biurze, nie oznacza to, że powinny być one marnowane. Gaszenie świateł przy opuszczaniu pomieszczeń oraz staranne mycie rąk przed otwarciem kranu to proste nawyki, które mogą mieć duży wpływ na oszczędność zasobów. Chociaż efekty w skali pojedynczego dnia mogą wydawać się niewielkie, to w dłuższej perspektywie, przez rok czy kilka lat pracy, sumują się do znacznej oszczędności. Być może szef nie wyrazi specjalnej wdzięczności, ale nasza planeta z pewnością doceni twoje systematyczne wysiłki na rzecz oszczędzania surowców. Co więcej, staniesz się dobrym przykładem, co może zachęcić innych współpracowników do zwrócenia większej uwagi na swoje nawyki i podążenia za tobą.